Imiona Trzech Króli — Kacper, Melchior i Baltazar — nie pochodzą z tekstu biblijnego, ponieważ Ewangelia według św. Mateusza, która opisuje wizytę mędrców ze Wschodu, nie podaje ich imion ani liczby. Tradycja nadania imion mędrcom rozwijała się stopniowo w Kościele na przestrzeni wieków i jest efektem ludowej pobożności oraz tekstów apokryficznych.
Skąd wzięły się imiona?
. Apokryfy i tradycja wczesnochrześcijańska. Najwcześniejsze źródła podające imiona mędrców to teksty apokryficzne, takie jak „Ewangelia Dzieciństwa Ormiańska” i inne późniejsze tradycje. Imiona Kacper, Melchior i Baltazar zaczęły się upowszechniać w świecie chrześcijańskim od VI wieku.
. Symbolika imion i ich znaczenie. W tradycji zachodniej imiona Trzech Króli mają również symboliczne znaczenie:
o Kacper (łac. Caspar) — oznacza „strażnika skarbu”.
o Melchior — wywodzi się z hebrajskiego Melek („król”) i or („światło”).
o Baltazar — oznacza „Bóg ochroni króla”.
. Liczba mędrców. Biblia wspomina jedynie o „mędrcach ze Wschodu” (magoi), ale liczba trzech została tradycyjnie przyjęta na podstawie darów, które przynieśli: złota, kadzidła i mirry. W niektórych wschodnich tradycjach mędrców było więcej (nawet do dwunastu).
. Wpływ sztuki i liturgii. Imiona królów stały się powszechne dzięki średniowiecznym pieśniom, dramatom liturgicznym i sztuce sakralnej. Wizerunki Kacpra, Melchiora i Baltazara, często przedstawianych jako reprezentantów różnych ras i kultur, podkreślały uniwersalny wymiar przesłania Chrystusa.
Dlaczego przynieśli takie dary?
Dary złota, kadzidła i mirry mają głębokie symboliczne znaczenie:
o Złoto oznacza królewskość Jezusa.
o Kadzidło symbolizuje Jego boskość.
o Mirra zapowiada cierpienie i śmierć, gdyż była używana do namaszczania ciał.
Znaczenie gwiazdy betlejemskiej.
Trzej Mędrcy podążali za gwiazdą, która według niektórych naukowców mogła być rzadkim zjawiskiem astronomicznym, takim jak koniunkcja planet Jowisza i Saturna lub supernowa.
Pisanie na drzwiach C+M+B.
Zwyczaj błogosławienia domów i zapisywania kredą liter „C+M+B” (lub „K+M+B”) oznacza tradycyjnie imiona Mędrców, ale także łacińskie wyrażenie: Christus Mansionem Benedicat („Niech Chrystus błogosławi temu domowi”).
Orszak Trzech Króli.
W Polsce od 2009 roku organizowane są Orszaki Trzech Króli, które przypominają o wędrówce Mędrców. Jest to jedno z największych wydarzeń plenerowych w Europie, które łączy wspólnoty parafialne i społeczności lokalne.
Święto Objawienia Pańskiego.
Święto Trzech Króli jest jednym z najstarszych świąt chrześcijańskich, obchodzonym już w III wieku. Upamiętnia ono objawienie Jezusa jako Mesjasza zarówno Żydom, jak i poganom.
Rola kadzidła i mirry.
W dzień Trzech Króli w wielu domach pali się poświęcone kadzidło i mirrę. Zwyczaj ten ma na celu ochronę domu przed złem oraz przypomnienie o duchowym znaczeniu darów Mędrców.
Uroczysta Msza i procesje.
Święto Trzech Króli kończy liturgiczny okres Bożego Narodzenia w Kościele katolickim. W wielu miejscach odbywają się procesje z figurkami Trzech Króli i symbolicznymi darami.
Znaczenie kolorów szat Mędrców.
Tradycyjnie Kacper przedstawiany jest w szatach zielonych, Melchior w czerwonych, a Baltazar w purpurowych lub czarnych – kolory te symbolizują różnorodność narodów i kultur.
Piernikowa gwiazda.
W niektórych regionach Polski tradycją jest pieczenie pierników w kształcie gwiazdy na Święto Trzech Króli. Mają one przypominać gwiazdę, która prowadziła Mędrców do Betlejem.
Imiona i postaci Trzech Króli są ważnym elementem świętowania Objawienia Pańskiego i symbolizują hołd, jaki cały świat składa nowonarodzonemu Jezusowi — Królowi i Zbawicielowi.
