Małgorzata, znana także jako Maryna, urodziła się w Azji Mniejszej, na terenie dzisiejszej Turcji. Jej matka zmarła wkrótce po porodzie, dlatego ojciec, pogański kapłan, powierzył ją oddanej opiekunce. Nie był jednak świadom, że kobieta ta jest żarliwą chrześcijanką. Nie mógł również przewidzieć, że zaszczepi ona swoją wiarę malej Małgorzacie. Kiedy dziewczynka przyznała się, że przyjęła chrzest, ojciec się jej wyrzekł. Na szczęście adoptowała ją niania. Młoda Małgorzata spodobała się prefektowi rzymskiemu Olibriuszowi, który ujrzał ją, gdy pasła owce. Zalotnik nie wzbudził jednak jej zainteresowania. Urażony Olibriusz, wykorzystując swoją pozycję, próbował zmusić Małgorzatę do złożenia ofiar rzymskim bogom. Gdy odmówiła, kazał ją aresztować.
Walka ze smokiem
Zgodnie z legendą, w więzieniu Małgorzata musiała stawić czoła szatanowi, który ukazał jej się pod postacią smoka. Smok miał jakoby połknąć Małgorzatę — uratował ją krzyż, który nosiła. Krzyż podrażnił żołądek smoka, który zwymiotował Małgorzatę. Cud ten tłumaczy, dlaczego święta ta jest również patronka kobiet w połogu. Legenda mówi, że Małgorzatę skazano na śmierć na stosie, ale płomienie nie imały się świętej pogrążonej w modlitwie. Kiedy wrzucono ją do kotła z wrzątkiem, wypłynęła na powierzchnię wody. Prefekt, przerażony mocą Małgorzaty, polecił żołnierzom, by natychmiast ścięli jej głowę. Małgorzata miała się ponoć ukazać Joannie d’Arc. Święta ta jest czczona jako jedna z czternastu wspomożycieli. W sztuce często przedstawia się ją jako pasterkę prowadzącą smoka na łańcuchu lub jako kobietę stojącą w pobliżu kotła.