Euzebiusz żył w IV wieku. Urodził się na Sardynii, był synem chrześcijanina, który zginął zamęczony podczas prześladowań Dioklecjana. Po śmierci ojca matka zabrała Euzebiusza i jego małą siostrzyczkę do Rzymu. Niewiele wiemy o latach jego młodości, ale musiał wyróżniać się wśród wiernych, skoro już w 344 r. doszedł do wysokich godności w Kościele — został biskupem Vercelli. Był pierwszym biskupem, który żył w religijnej wspólnocie razem z kapłanami ze swojej diecezji. Dziesięć lat później papież Liberiusz wysłał Euzebiusza z poselstwem do cesarza Konstancjusza. Była to trudna misja – imperator popierał ariańską herezję, przeczącą boskiej naturze Chrystusa, podczas gdy papież i większość biskupów Zachodu pozostawali przy ortodoksyjnej wierze.
Spór mógł rozstrzygnąć tylko sobór powszechny. Obrady soboru rozpoczęły się 355 r. Podczas obrad Euzebiusz wspierał biskupa Aleksandrii Atanazego, głównego obrońcę ortodoksji. Nie spodobało się to imperatorowi, który zesłał Euzebiusza do Syrii.
Na wygnaniu
W Syrii Euzebiusz stał się ofiarą ariańskich prześladowań – kijami przegnano go po ulicach miasta, chcąc wymusić akceptację arianizmu. Euzebiusz jednak rozpoczął strajk głodowy i arianie odstąpili od tortur. Nie zostawili go jednak w spokoju – kilka dni później włamali się do jego domu, zabrali wszystko, co posiadał, a jego samego wyrzucili na ulicę.
W roku 361 cesarz zezwolił Euzebiuszowi na opuszczenie Syrii. Biskup natychmiast podążył do Aleksandrii, by z Atanazym radzić nad przywróceniem jedności w Kościele. Dziesięć kolejnych lat poświęcił walce z ariańską herezją: najpierw na Wschodzie, później w Italii. Dopiero kilka miesięcy przed śmiercią Euzebiusz wrócił do Vercelii, gdzie 16 lat wcześniej rozpoczął swą podróż.
